Naar inhoud

Hier een cookie tekst met verwijzing naar de cookies pagina.

Werken in de kunst

Co-curator van de David LaChapelle-tentoonstelling in het Groninger Museum

Door: Marike Masker, 7 juni 2018

Anna-Rosja Haveman (1993) studeerde in augustus 2017 af in Kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en kon amper een maand later al aan de slag bij het Groninger museum als co-curator van de tentoonstelling LaChapelle: Good News For Modern Man. Niet de minste startersbaan. Daarnaast runt ze een eigen galerie aan huis en verschijnen er allerlei publicaties van haar hand. Hoe heeft ze dat voor elkaar gekregen en wat houdt haar werk in? “Werken met David LaChapelle was inspirerend, maar soms ook een flinke uitdaging.”

“Met die baan in het Groninger Museum heb ik echt geluk gehad”, zegt ze.

Ik geloof er niks van dat dat puur geluk was. Hoe ben je daar terechtgekomen?

“Het voelt echt als geluk hebben dat ik direct na mijn afstuderen een baan heb gevonden die ik heel erg leuk vind. Zoals elke student in de kunstsector was ik zenuwachtig of ik snel werk zou vinden en waar ik terecht zou komen. Ik had al langer het idee dat ik het leuk zou vinden om in een inhoudelijke baan in het museum te werken, maar het is niet zo dat ik zat te azen op deze functie. Ik wist niet dat ze op zoek waren naar iemand. Mijn scriptiebegeleidster had mijn naam laten vallen in een gesprek met Andreas Blühm, de directeur van het Groninger Museum, en daardoor kreeg ik vlak voor mijn afstuderen mijn huidige baan als assistent-projectmanager aangeboden.”

Dat jouw naam op tafel kwam betekent dat je je in de kijker hebt weten te spelen.

“Dat is waar, je moet in dit werkveld veel initiatief nemen om naamsbekendheid te verwerven. Tijdens mijn studie heb ik altijd hard gewerkt, maar vooral ook omdat ik het heel erg leuk vond. Tegelijkertijd ben ik ook al gaan kijken wat ik zelf kon doen om ervaring op te bouwen. Vanuit dat enthousiasme zijn mijn huisgenote en studiegenoot Vanessa van ’t Hoogt en ik de LivingGallery bij ons thuis begonnen.
Een ander voorbeeld is dat Vanessa en ik door de docent van een keuzevak dat gezamenlijk georganiseerd werd door de RUG en het Frank Mohr Instituut, zijn voorgedragen om de afstudeercatalogus te schrijven over de afstudeerprojecten van dit jaar. Bij dat vak hebben we ook interessante beginnende kunstenaars ontmoet waar we voor de galerie mee samenwerken. Ook hebben Vanessa en ik bijvoorbeeld atelier-openstellingen bezocht in de Biotoop om kunstenaars te ontdekken. Mezelf in de kijker spelen was dus vooral een kwestie van veel tijd en energie steken in de dingen die ik het leukst vind om te doen.”

Jouw functie bij het Groninger Museum heet project-assistent, maar je wordt ook als co-curator genoemd. Ik heb eigenlijk geen idee wat ik voor me moet zien. Wat zijn je taken?

Haha, dat vroeg ik me ook af toen ik net begon. Ik had natuurlijk al ervaring met het organiseren van exposities bij mij thuis. Dan is het duidelijk wat de projectmanager doet, namelijk alles: contact met kunstenaars en publiek, het transport van de werken, het inrichten van de expositie en het toelichten van de kunst. Bij het Groninger Museum kon ik natuurlijk niet alles zelf doen, er zijn teams die met de verschillende taken aan de slag gaan.
Als co-curator ben ik de rechterhand van projectleider Andreas Blühm. In aanloop naar de opening kreeg ik steeds meer verantwoordelijkheden. Het was mijn taak om overzicht te houden over het hele proces en daarover goed met alle interne en externe teams te communiceren. Daarnaast heb ik me inhoudelijk verdiept in de kunstenaar en de werken, om de informatieteksten te kunnen schrijven en het essay Seismic Shift dat ik samen met Andeas Blühm publiceerde over de tentoonstelling.
Een leuke taak was om met miniatuur-printjes van de kunstwerken op miniatuur-muurtjes te schuiven om de inrichting van de expositie voor te bereiden, voordat het in een professioneel architectuurprogramma werd verwerkt. Verder was het nieuw voor mij om een subsidieaanvraag te schrijven voor de aankoop van het werk Seismic Shift van LaChapelle door het Groninger Museum. Ik had eerst geen idee hoe zo’n aanvraag er uit zou zien, maar hij is gehonoreerd. ”

Hoe was het om met een grote kunstenaar als David LaChapelle samen te werken?

Dat was inspirerend, maar soms ook een flinke uitdaging. David LaChapelle is een gevestigde naam en weet heel goed wat hij wil en ook heel goed wat hij niet wil. Zo had hij eerst bijvoorbeeld moeite met de gekleurde muren in het Groninger Museum. Gelukkig was hij uiteindelijk wel heel enthousiast toen hij in levende lijve zag hoe het was geworden.”

Wat is je missie in je werk?

“Het belangrijkste is voor mij om toegankelijk te maken voor een publiek wat de kunstenaar wil overbrengen. Ik heb de bacheloropleiding Kunst, Cultuur en Media gedaan en daar is de insteek erg theoriegericht: je neemt een theorie als uitgangspunt en het kunstwerk is dan een voorbeeld om die theorie te onderbouwen. Bij de opleiding Kunstgeschiedenis leer je juist meer kunstenaar- en objectgericht kijken. Op die manier werk ik graag: ik ontdek in gesprek met de kunstenaar of diegene de nadruk legt op de materialiteit van het werk of het meer vanuit een sociaal-politieke of filosofische context benadert. Beginnende kunstenaars zijn vaak nog erg zoekende in hun eigen visie. Ik vind het leuk om hen te helpen daar meer duidelijkheid in te krijgen door het werk persoonlijk te benaderen en gerichte vragen te stellen.”

Jouw baan als co-curator stopt eind juni, wat ga je hierna doen?

Dat weet ik nog niet. Ik heb wel een aantal lijntjes lopen, maar ik heb nog geen idee waar ik terecht ga komen. Met de ervaring die ik nu heb opgedaan komt het vast wel goed. Mijn droom is om ooit als curator bij een groot museum samen te werken met de jonge kunstenaars waar ik mee werk die nu ook in het begin van hun carrière staan. Het lijkt me leuk om met elkaar mee te groeien.”

Maak je zelf ook kunst?

Ooit heb ik er wel aan gedacht om de kunstacademie te doen, maar zelf kunst maken lukt me nu niet meer. Door mijn opleidingen ben ik te kritisch en te reflectief geworden. Laatst heb ik vanuit een fictieve kunstenaar bedacht wat voor kunstwerken diegene zou maken over een bepaald onderwerp. Zoveel afstand heb ik blijkbaar nodig van mijn theoretische en kritische kijk als ik een kunstwerk wil creëren. Maar het kan dus wel… Wie weet wat er ooit nog komt vanuit mijn fictieve alter ego.”

Tekst: Marike Masker
Beeld: Anna-Rosja Haveman voor het werk Seismic Shift van David LaChapelle. Fotografie: Lisa Jasperina Bommerson