Als je een vluchtige blik op Instagram werpt, lijkt het alsof iedereen een succesvolle urban creative is die zijn of haar passie volgt en daarvan diens beroep maakt. Maar we weten allemaal dat het meestal in de realiteit een heel ander verhaal is. Kunstspot was benieuwd hoe het mensen vergaat ná de (kunst)academie. Waar lopen ze tegenaan? Hoe is écht om van je passie je beroep te maken? Dit is het eerste artikel in de reeks. Kunstenaar en Kunstspot-redacteur Dinnis van Dijken bijt de spits af en vertelt over zijn ervaring.
“Ik heb op de kunstacademie het meeste geleerd en daar heb elke dag nog wat aan op de meest onverwachte manieren. Soms gaat het om praktische dingen, zoals goed zijn met Adobe Creative Cloud, en soms om wat meer existentiële dingen; zoals weten waar je voor staat. Het was op de academie dat aan mij ook de meest belangrijke vraag ooit is gesteld: “How do you want to live your life with art?”. Het antwoord lijkt makkelijk als je op de kunstacademie zit en alleen maar schildert. Maar het is een heel ander verhaal zodra je afstudeert en de realiteit je dwingt om harde keuzes te maken.
Het is algemeen bekend dat Beeldende Kunst een ‘crepeer-studie’ is, maar daar dacht ik niet aan toen ik mij op de academie inschreef. Of daar durfde ik eigenlijk niet aan te denken. Niet écht in ieder geval. Waar ik ook nooit bij stil had gestaan was het feit dat als je eenmaal dat HBO Autonome Beeldende Kunst-diploma op zak hebt (ik studeerde in 2014 af), dat omscholen ineens een hele andere en vooral dure kwestie is wat bijna onhaalbaar is zonder je (opnieuw) in diepe schulden te steken. Wat opnieuw een enorm gok lijkt te zijn in deze onzekere tijden en een beslissing met verregaande gevolgen.
De realiteit is inderdaad dat het soms écht creperen is na een studie aan de kunstacademie. Dat wil zeggen; als je niet meteen succes hebt natuurlijk. Ik heb echt zwaar onderschat hoe moeilijk het is om toch maar door te blijven gaan als niemand in je gelooft en je niets hebt om jouw keuzes te onderbouwen. Laten we wel wezen; het is met name de financiële kant die maakt dat mensen stoppen met een carrière in de kunst. Het is niet alleen dat je continue op onbegrip stuit van je omgeving, maar het is ook lastig om op een klein budget te leven als elke gelegenheid met de oude vriendenkring een geldstrooi-festijn lijkt te zijn.
"Het is de financiële kant die maakt dat mensen stoppen met een carrière in de kunst."
Ik leef daardoor inmiddels zo’n beetje als een monnik: ik ga weinig uit, geef weinig uit en spendeer al mijn tijd toegewijd aan de kunst. Ik schilder zoveel mogelijk, probeer mij continu te verdiepen in alles wat met kunst, cultuur en maatschappij te maken heeft en verder zet ik mij in ten behoeve van andere kunstenaars en initiatieven. Elke cent die ik uitgeef wordt nauwlettend bijgehouden in een Excel-sheet; het is een absoluut soberheidsbeleid op het moment. Het is een feit dat ik een minder dan minimaal inkomen heb en elke andere willekeurige baan meer zou binnenbrengen. Er zijn dagen dat werken bij McDonalds heel aantrekkelijk lijkt.
Op het moment zijn het voornamelijk mijn schrijftalent en skills in ADOBE CC die freelance opdrachten binnenhalen. Daarnaast ben ik blij dat ik tijdens mijn studiejaren thuis ben blijven wonen en twee baantjes had om mijn studie te betalen, zodat ik nu geen studieschuld heb. Dat drukt toch de maandlasten een beetje en geeft mij nu wat meer vrijheid. Desondanks is er een strikt budget voor alles en dat kan soms wat zuur zijn. Maar mijn doel is om zo lang mogelijk kunstenaar te blijven en dat wil realistisch gezien alleen als je je hele leven daarop aanpast. Het is pas recent dat ik hier vrede mee heb en dat ik mij hierin heb berust. Dat komt voornamelijk vanwege het besef dat dit iets is waar ik bewust voor kies; ik zou niets uit mijn leven op het moment willen opgeven. Het is niet dat ik zo overtuigd ben van de kwaliteiten van mijn eigen kunstenaarschap, maar het is voornamelijk dat ik in ieder geval in staat ben om al mijn tijd aan de kunst kan spenderen. Klinkt cliché, maar ik haal daar veel gemoedsrust uit.
De mensen zijn zo eigenzinnig, divers, trots, totaal onafhankelijk, analytisch, kritisch en geëngageerd met alles. Zelfs als je de kunstwereld denkt te kennen, dan zal er altijd iets of iemand zijn die dat volledig op z'n kop weet te zetten. Alles wat je denkt te weten wordt continu opnieuw geëvalueerd en bevraagd. Maar dan ook echt alles. Het verveelt nooit en op de een of andere manier lijkt er altijd een urgentie te zijn om dingen gedaan te krijgen en dat doen zij zelf. Het zijn mensen die ondanks alles toch maar blijven doorgaan vanwege een bepaalde overtuiging dat wat zij doen, gewoon moet gebeuren. Het feit dat ik daar niet alleen in ben geeft mij toch vaak weer energie.
Je hoort het wel eens op de academie: in de buitenwereld zit niemand op je te wachten. Maar op het moment dat je ervaart dat dat echt zo is het toch wel een hele gewaarwording.
Het is pas nu, in de jaren na de academie, dat ik de vraag “How do you want to live your life with art?” echt in alle eerlijkheid heb kunnen beantwoorden. Ik wil dat alles in het teken staat van kunst en met de rest kan ik wel leven.”
Tekst + foto: Dinnis van Dijken