Tanks met vissen en groentes, sappenkunst en bakvormpjes uit een 3D-printer zijn maar drie van de ontwerpen die je, al winkelend, kunt aantreffen tijdens Wonen in Groningen 2017. Komende 1 en 2 oktober heeft het evenement voor het eerst een thema en dat thema is food design. Dat klinkt prachtig, maar wat is food design eigenlijk? Het antwoord op deze vraag bleek te voeren langs stamppot-etende landarbeiders, dode reeën en ontploffende champagnedruiven.
Eileen Blackmore - oprichtster van House of Design, de organisatie achter Wonen in Groningen - legt de term vrij letterlijk uit: “Het is het ontwerpen van eten. Daarmee voeg je een extra beleving toe: je ervaart het eten voor je het opeet. Een maaltijd kun je bijna zien als een compositie.” Die uitspraak heeft voor de leek wat toelichting nodig, die Blackmore graag geeft aan de hand van een voorbeeld. “Een maaltijd komt ergens vandaan. Vroeger moesten mensen snel eten tussen het werk door. Dan eet je stamppot, want dat schuif je zo met een arm om het bord naar binnen.” Waarmee ze maar wil zeggen dat we tegenwoordig meer tijd hebben om na te denken over wát we eten.
Je ervaart het eten voor je het opeet. Een maaltijd kun je bijna zien als een compositie.
Duimzuigen
Bij Wonen in Groningen blijft dit bewustzijn niet bij een abstract idee. Al voor de vierde keer dit jaar worden ontwerpers gekoppeld aan (woon)winkels om samen hun producten en concepten aan het winkelend publiek van Groningen te presenteren. “De betrokken mensen moet bij elkaar passen, maar er moet ook inhoudelijk een link zijn,” zegt Blackmore. Woonwinkel Laif & Nuver (aan de Vismarkt) bijvoorbeeld, staat erg open voor het experiment. “Zij vinden het prima om de hele winkel om te bouwen: ‘kom maar op!’” Daar past Elles Kiers, beeldend kunstenaar, vormgever en kok, perfect bij.
“Tijdens een eerder project heb ik duimen van karamel gemaakt.” Kiers begint te vertellen. “Allemaal met de hand, dus mijn hele ziel en zaligheid zitten er wel in. Dat ga ik nu weer doen. Het zijn mijn eigen duimen die ik afgegoten heb, mensen zuigen dus op mijn duim. Ja, dat klinkt soms wel dubieus.”
Dubieus of niet, het is wel de bedoeling dat ontwerpers in gesprek komen met het publiek. “Winkelende mensen snappen het concept direct”, zegt Blackmore. “Ze zeggen dat ze via onze routes in winkels terechtkomen waarvan ze niet wisten dat ze bestonden. En normaal gesproken kom je ontwerpers hoogstens op een beurs tegen, terwijl ze nu midden in de stad zijn.”
Mensen zuigen dus op mijn duim. Ja, dat klinkt soms wel dubieus.
Wil je weer een ree?
Dat beaamt Kiers. “Ik werk echt in de winkel, daar kan ik ook veel attributen gebruiken. Het wordt een behoorlijk menu van kleine hapjes. Zo zijn er druifjes waar ik onder druk champagne in heb gebracht. Dan krijg je een explosie in je mond!” Ze maakt ook sappen, verschillende kazen, levensechte bloemen van witte chocolade en kleine vogeltjes waar je recht doorheen kunt kijken. Maar haar kunst is niet fragiel of fijntjes: ze is zich terdege bewust van de herkomst van haar ingrediënten. “Soms belt een jager me op: 'wil je weer een ree?' Dan haal ik zo'n heel beest uit elkaar, en maak er worst van.”
Ze heeft niet zoveel met de term food design. “Ik ben meer een maker. Ik hou van koken, ik vind het heerlijk om te doen. Wat ik niet ken, wil ik proberen. Ik loop graag door de groothandel, maar ik ga ook naar buiten om bloemen en kruiden zelf te plukken. Ik gebruik de plekken waar ik ben.”
Maar deze praktische-doch-idealistische instelling doet erg denken aan Blackmore’s uitleg van food design, vind je niet?
Wonen in Groningen 2017 vindt plaats op zaterdag 1 en zondag 2 oktober in de binnenstad van Groningen. Deelnemende winkels zijn o.a. Laif & Nuver, Verroest, Holtbar, Sissy Boy, Dille en Kamille, MijnTafel en O’42. Kijk voor meer info op wonen-in-groningen.nl
Tekst: Annejet Fransen
Beeld: Elles Kiers en House of Design