East Side West Side is het verhaal van de Bulgaarse Nia Konstantinova (22) en de Nederlandse Michael Verweij (26), twee kunstenaars die niet alleen de grenzen van hun eigen land, maar ook die van de kunstwereld graag opzoeken. Samen zetten ze een kunstenaarsgemeenschap op, eerst in Bulgarije en nu in Nederland, waar verschillende culturen en verschillende kunstvormen samenkomen.
Het begon met het opmerken van kleine dingen. ,,De Bulgaren zeggen geen ‘eet smakelijk’!” roept Michael nog steeds verbaasd uit, waarop Nia moet lachen. Ze hebben elkaar tijdens hun opleiding aan Academie Minerva ontmoet en waren vanaf het begin al gefascineerd door hun verschillende achtergronden – maar wat hun opvalt gaat niet alleen over eten.
Bulgarije is onderdeel van de EU en de Bulgaren willen maar wat graag bij het westen horen, legt Nia uit, maar eenmaal in Nederland kwam ze van een koude kermis thuis: hoewel Bulgaarse kinderen Nederlandse geschiedenisles krijgen, weten de meeste Nederlanders niet eens waar Bulgarije ligt.
Als kunstenaars besloten Michael en Nia zich te laten inspireren door elkaars cultuur en hier ook andere kunstenaars bij te betrekken. Zo kwamen ze op het idee om een kunstenaarsgemeenschap op te zetten in zowel Bulgarije als Groningen. Het eindresultaat van deze kunstzinnige en culturele uitwisseling is van 8 tot en met 31 oktober te zien aan de Oosterhamrikkade, en wij namen er een kijkje.
Van Bulgarije tot Groningen
Op de vloer van de East Side/West Side residency ligt in een overbelichte zaal een skelet op een grauw, korrelig vloerkleed naast een verwarming, um, zeg maar, te chillen. Nia en Michael leggen uit dat dit de zoektocht naar het comfortabele, het knusse moet voorstellen maar wat nooit echt gevonden wordt.
Je naar links draaiend valt je oog onvermijdelijk op een standaard-tv waarop lugubere beelden afspelen van een vrouw wier gezicht en hand in stop motion animatie (denk aan films als Wallace and Gromit, The Nightmare Before Christmas en Mary and Max) aan het ontbinden zijn of langs de lens kruipen. Normaal gesproken, dacht kunstenares Eva Elaine, vervullen lieflijke kinderpoppen stop motion filmpjes. Een contrasterend beeld met de werkelijkheid smaakt naar meer.
Aan de overkant van de zaal hangt een schoen - een schoen? - aan de muur. De schoen blijkt vastgespijkerd aan een schilderij dat letterlijk barst van de kleuren. Een paar dagen later hangt er een tweede schoen aan de onderkant van het schilderij (je voelt je als bezoeker even compleet gedesoriënteerd), omdat volgens kunstenaar René van der Werf het leven altijd verandert en sommige objecten hun plek nog moeten vinden.
Aan de zelfde wand hangen meerdere werken van Nia Konstantinova, waaronder één van een waterval met daar recht voor een meisje gekleed in strak uniform, zwaaiend met een vlag. Nia werd in Nederland regelmatig geconfronteerd met de misconceptie dat ze als Bulgaarse vast wel veel af weet van het leven in Rusland. Deze ervaring vergroot ze uit door zichzelf voor te doen als dictator.
Geherstructureerde aardappel
De voorgaande confronterende beelden staan in groot contrast met de ‘geherstructureerde aardappel’ van Henk-Sjoerd Hinrichs en de gedetailleerde, bijna idyllische schilderijen van Michael Verweij.
Die aardappel zul je, zoals de titel al aangeeft, niet in zijn normale, ronde vorm aantreffen. De aardappel is in tientallen kleine vierkante stukjes gesneden en gehergroepeerd, stuk voor stuk vastgespijkerd (waar komt die fascinatie met die spijkers toch vandaan?!) op een 55x55 canvas en besmeurd met een glimmend goedje. Potato no more, denken we met een misplaatst gevoel van verbijstering. Geïnspireerd door de “Aardappeleters” van Van Gogh zegt Hinrichs dat hij zich soms als een vis op het droge voelde, overweldigd door het chaotische leven in Bulgarije in vergelijking met het soms verstikkende, strikt georganiseerde leven in Nederland. Volgens hem komen deze chaos en desoriëntatie in de in stukjes gehakte aardappel naar voren.
Michael Verweij baseert zich in zijn schilderijen ook op de contrasten tussen Bulgarije en Nederland, maar neemt daarvoor als metafoor een jonge, zes weken oude puppy die hij in Bulgarije op straat vond. Vervagend naar een bijna leeg landschap maakt het Bulgaarse platteland plaats voor het welbekende molentje omringd door kavels op het Nederlandse platteland. De jonge puppy rent als het ware de serie van vier schilderijen door en wordt langzamerhand opgenomen door zijn nieuwe, vreemde omgeving.
Don’t mind the map is nog te zien tot en met 31 oktober, in Y2 (Oosterhamrikkade 2y).
Voor meer informatie, zie www.facebook.com/eastsidewestside.
Tekst: Shariza Abdoelhak en Lotte van ter Toolen
Beeld: Nia Konstantinova (groepsfoto), Shariza Abdoelhak (tentoonstelling)