De geur van franse frietjes
Posters, losse illustraties, schetsen, omslagen van stripalbums en diverse tijdschriften vliegen mij om de oren als ik een weg baan door de verschillende tentoonstellingszalen. Alles wat maar met het fenomeen strips te maken heeft - en dat is nogal wat - vind je hier. Een waar feest voor visueel ingestelde mensen, want het museum is groot. Groter dan ik verwacht had, en er is véél om te zien. (Pro-tip: mocht je trouwens een beetje verdwaald zijn in deze beeldenstorm, volg dan gewoon de geur van de franse frietjes en je vind de uitgang.) De vaste tentoonstelling begint eigenlijk bij de grondlegger van de strip, grotschilderingen. Je maakt daarna eigenlijk een reis door de tijd en leert over de geschiedenis van strips. Met deze nieuwe kennis op zak, wandel je door naar de andere zalen om je ogen wederom de kost te geven.
Romano Molenaar is één van de weinige Nederlandse striptekenaars die de eer had om voor bekende Amerikaanse uitgevers zoals D.C. Comics en Marvel te mogen illustreren. Via een stripbeurs (of heel hip, ook wel een Comic Con genoemd) kwam hij in contact met hen. Zo bracht D.C. onder andere de series Superman, Wonder Woman en Batman uit. Aan deze laatste klassieker werkte Romano ook mee. En zijn Iron Man, Captain America en Thor bijvoorbeeld het eigendom van Marvel. Afgezien daarvan ken je hem misschien ook van serie Storm. Oh ja, en verder houdt hij zich bezig met concept art (uitleg concept art) en de serie J.ROM. Naar deze laatste strip was ik erg benieuwd. J.ROM ken je misschien beter als Jerom, de ietwat mysterieuze man met bovenmenselijke spierkracht uit de strip Suske en Wiske. Jerom was zo populair dat hij z’n eigen superhelden comic heeft gekregen. Samengevat: een big deal dus die Romano! En dan te bedenken dat hij dat allemaal doet vanaf zijn zolderkamer in Pijnacker. Verhuizen naar the States voor je werk? Ben je gek.
Tits and ass
Zelf weet ik niet zo veel van superhelden comics. Nee, zelfs niet van de klassiekers die ik eerder noemde en eigenlijk ook niet van de films die erop gebaseerd zijn. Nouja, ik heb Jessica Jones gekeken op Netflix, telt dat? En ik moet wel zeggen dat ik erg nieuwsgierig werd van de Suicide Squad trailer. Eén beeld wat ik er in ieder geval van heb is vrouwen met superkrachten die zich in onmogelijk poses wringen zodat de tits and ass het beste uitkomen. ...Iets wat dan ook heel belangrijk is tijdens het bestrijden van kwaad natuurlijk. Ja, prioriteiten mensen! (Op één of andere manier heb ik het gevoel dat er op dit moment een aantal lezers afhaken om dit even nader te, eh - onderzoeken…) Nou moet ik zeggen dat dit beeld toch wel enigszins lijkt te kloppen als ik het werk van Romano Molenaar bekijkt. Daar kan je niet omheen. Natuurlijk dien je je ook wel aan bepaalde richtlijnen te houden als je wordt gevraagd om te illustreren voor deze bekende Amerikaanse uitgevers. De reden dat ze jou in dienst nemen is omdat jouw skills aansluiten met de stijl die zij hanteren.
Zoekplaatjes
Iets wat ook gelijk opvalt is dat het werk wat er hangt vooral zwart/wit is, een contrast met wat ik in de voorgaande zalen heb gezien. Dit komt doordat er heel wat schetsen en geinkte illustraties te zien zijn. Zo kan je opeens van heel dichtbij de potloodlijnen zien die Romano secuur heeft gezet en de textuur van het papier wat er doorheen schijnt. Ook worden er een aantal schetsen van pagina's tentoongesteld, gemaakt op het originele papier wat Romano krijgt aangeleverd door zijn opdrachtgevers. Hier staan een aantal instructies hoe je het geheel dient aan te leveren. Het zou maar gebeuren dat er per ongeluk een cruciaal gedeelte van de illustratie wordt afgesneden...
Door deze kijkjes achter de schermen krijgt het werk hierdoor een hele persoonlijke touch. Als lezer krijg je alleen maar het eindresultaat te zien van de strip: uitgewerkt en perfect ingekleurd. Maar nu pas dringt het tot mij door hoeveel werk erin gaat zitten om een strip te maken. Er zijn meerdere ruwe schetsen te zien van een albumomslag. Grappig dat dit in verhouding eigenlijk maar kleine krabbeltjes zijn, maar met al veel oog voor detail. Daarnaast kan je ook de definitieve versie van de omslag zien, en ga ik er automatisch naar kijken alsof het een zoekplaatje is. Wat is er weggelaten, wat is er bijgekomen? Wat mij ook duidelijk wordt is dat de opbouw van een strip heel belangrijk is: op zich zelfstaande afbeeldingen moeten duidelijk communiceren. Deze afbeeldingen moeten naast elkaar weer goed uit de verf komen waarna deze illustraties ook weer op twee bladzijden een mooi geheel dienen te vormen. Pfff!
Zo lekker gewoon gebleven
Oh ja, en dan J.ROM nog. Nog steeds één bonk spieren en met karakteristieke half gesloten ogen, maar voor de rest heeft hij een drastische make-over gehad. Hij wordt veel realistischer neergezet dan ooit te voren. Dit komt onder andere door de tekenstijl. Bij aanvang van het nieuwe stripalbum lijkt ook niet zo eh, super met hem te gaan. Een alcoholprobleem en overgewicht. Het doet mij een beetje denken aan de hoofdpersonen in Scandinavische trillers die mijn moeder in rap tempo wegleest. Negen van de tien keer een hardwerkend man met een alcoholprobleem die in scheiding ligt en overnacht op z’n kantoor, maar dan altijd nog wel briljant werk verricht. Ja, op een of andere manier blijft dat toch interessant. Struggles, iedereen heeft ermee te maken, hoe rijk of succesvol je bent, hoeveel superkrachten je ook hebt. Een beetje het American Dream idee, iedereen kan succesvol worden.
Zelf vind ik het altijd heerlijk om in schetsboekjes van anderen te bladeren. Zou ik dan toch eindelijk hun ‘geheim' te weten komen? Dit gevoel krijg ik ook bij het bekijken van de tentoonstelling. Romano’s geheim? Het heeft in ieder geval iets te maken met keihard werken en in het bezit zijn van een (bovennatuurlijk) tekentalent. Superheroes, they’re just like us.
De tentoonstelling ‘Romano!’ is nog tot en met 13 maart te zien in het Nederlands Stripmuseum.
Tekst en beeld: Loes Stam