Naar inhoud

Hier een cookie tekst met verwijzing naar de cookies pagina.

Kunstshots

Hebben kunstenaars de vrijheid om bestaande beelden te gebruiken, of niet?

Door: Frieda de Witte, 12 mei 2017

Veel kunstenaars maken gebruik van beelden die ze tegenkomen op het internet of in kranten, boeken of tijdschriften. Alleen maar naar de werkelijkheid schilderen is niet aan iedereen besteed. Zo maakte Andy Warhol gretig gebruik van snapshots en krantenknipsels en de bekende Duitse kunstenaar Gerhard Richter van bestaande beelden – zoals familiekiekjes – voor zijn schilderwerken. Maar waar ligt de grens als je te maken hebt met auteursrecht? Volgens kunstenaar Luc Tuymans is die er niet: “Elke keer toestemming vragen als ik een rondzwevend beeld wil gebruiken, daar kan ik niet aan beginnen”. Ook kunstenares Marlene Dumas gebruikt bestaande beelden. “Ik schilder niet naar één foto, ik gebruik de foto als uitgangspunt voor iets anders”, licht ze toe in een artikel van Vrij Nederland.

Hoe dan ook, de meningen zijn verdeeld en zoals de ene fotograaf zich vereerd voelt dat zijn of haar foto gebruikt word als uitgangspunt voor een schilderwerk, spant de ander een rechtszaak aan. Volgens de wet zijn de foto’s beschermd wanneer ze gemaakt zijn met een 'eigen intellectuele schepping' of als de maker minder dan zeventig jaar dood is. Zelfs een ander formaat of eigen artistieke interpretatie maakt dan geen verschil.

Foto 1: Links de originele foto van André van Noord 'Voor de baby', rechts het schilderij 'Nuclear Family' van Marlene Dumas

Foto 2: Boven de originele foto van politicus Jean-Marie Dedecker door Katrijn van Giel, onder het werk 'A Belgian politician' van Luc Tuymans